|
Utrum lex vetus convenienter dat
querit tempore Moysi.
1 Ad sextum sic proceditur. Videtur quod lex vetus
non convenienter fuerit data tempore Moysi. Lex enim vetus
disponebat ad salutem quae erat futura per Christum, sicut
dictum est. Sed statim homo post peccatum indiguit
huiusmodi salutis remedio. Ergo statim post peccatum lex
vetus debuit dari.
2 Praeterea, lex vetus data est propter
sanctificationem eorum ex quibus Christus nasciturus erat.
Sed Abrahae incoepit fieri promissio de semine, quod est
Christus, ut habetur Gen. XII. Ergo statim tempore Abrahae
debuit lex dari.
3 Praeterea, sicut Christus non est natus ex aliis
descendentibus ex Noe nisi ex Abraham, cui facta est
promissio; ita etiam non est natus ex aliis filiis Abrahae
nisi ex David, cui est promissio renovata, secundum illud
II Reg. XXIII, dixit vir cui constitutum est de Christo
Dei Iacob. Ergo lex vetus debuit dari post David,
sicut data est post Abraham.
Sed contra est quod apostolus dicit, ad Gal. III,
quod lex propter transgressionem posita est, donec
veniret semen cui promiserat, ordinata per Angelos in manu
mediatoris, idest ordinabiliter data, ut Glossa dicit.
Ergo congruum fuit ut lex vetus illo temporis ordine
traderetur.
Respondeo dicendum quod convenientissime lex vetus
data fuit tempore Moysi. Cuius ratio potest accipi ex
duobus, secundum quod quaelibet lex duobus generibus
hominum imponitur. Imponitur enim quibusdam duris et
superbis, qui per legem compescuntur et domantur,
imponitur etiam bonis, qui, per legem instructi,
adiuvantur ad implendum quod intendunt. Conveniens igitur
fuit tali tempore legem veterem dari, ad superbiam hominum
convincendam. De duobus enim homo superbiebat, scilicet de
scientia, et de potentia. De scientia quidem, quasi ratio
naturalis ei posset sufficere ad salutem. Et ideo ut de
hoc eius superbia convinceretur permissus est homo
regimini suae rationis absque adminiculo legis scriptae,
et experimento homo discere potuit quod patiebatur
rationis defectum, per hoc quod homines usque ad
idololatriam et turpissima vitia circa tempora Abrahae
sunt prolapsi. Et ideo post haec tempora fuit necessarium
legem scriptam dari in remedium humanae ignorantiae, quia
per legem est cognitio peccati, ut dicitur Rom. III. Sed
postquam homo est instructus per legem, convicta est eius
superbia de infirmitate, dum implere non poterat quod
cognoscebat. Et ideo, sicut apostolus concludit, ad Rom.
VIII, quod impossibile erat legi, in qua infirmabatur
per carnem, misit Deus filium suum, ut iustificatio legis
impleretur in nobis. Ex parte vero bonorum, lex data
est in auxilium. Quod quidem tunc maxime populo
necessarium fuit, quando lex naturalis obscurari
incipiebat propter exuberantiam peccatorum. Oportebat
autem huiusmodi auxilium quodam ordine dari, ut per
imperfecta ad perfectionem manuducerentur. Et ideo inter
legem naturae et legem gratiae, oportuit legem veterem
dari.
Ad primum ergo dicendum quod statim post peccatum
primi hominis non competebat legem veterem dari, tum quia
nondum homo recognoscebat se ea indigere, de sua ratione
confisus. Tum quia adhuc dictamen legis naturae nondum
erat obtenebratum per consuetudinem peccandi.
Ad secundum dicendum quod lex non debet dari nisi
populo, est enim praeceptum commune, ut dictum est. Et
ideo tempore Abrahae data sunt quaedam familiaria
praecepta, et quasi domestica, Dei ad homines. Sed
postmodum, multiplicatis eius posteris intantum quod
populus esset, et liberatis eis a servitute, lex
convenienter potuit dari, nam servi non sunt pars populi
vel civitatis, cui legem dari competit, ut philosophus
dicit, in III Polit.
Ad tertium dicendum quod, quia legem oportebat
alicui populo dari, non solum illi ex quibus Christus
natus est, legem acceperunt; sed totus populus consignatus
signaculo circumcisionis, quae fuit signum promissionis
Abrahae factae et ab eo creditae, ut dicit apostolus, Rom.
IV. Et ideo etiam ante David oportuit legem dari tali
populo iam collecto. |
